sprawy społeczne ORAZ ZDROWIE
REALIZOWANE PROGRAMY Związane z POMOCĄ SPOŁECZNĄ I ZDROWIEM
Realizacja zadań związanych z sprawami społecznymi, rodziną oraz zdrowiem stanowi odzwierciedlenie działań podejmowanych na podstawie polityk programów i strategii przyjętych przez władze Kluczborka. Do najważniejszych z nich należą:
Program "Kluczbork dla rodziny +"
Program "Gmina Kluczbork dla Seniora"
Program "Asystent osobisty osoby niepełnosprawnej" - edycja 2021
Program "Opieka wytchnieniowa" - edycja 2021
Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych dla Gminy Kluczbork na 2021 r.
Dokładniejszy opis wskazanych powyżej programów znajduje się w części raportu poświęconej Realizowanym Politykom, Programom i Strategiom.
WARTOŚĆ zrealizowanych wydatków w ramach pomocy społecznej i wsparcia rodziny:
55 310 743 zł
+1,16%
do roku 2020
+1,16%
do roku 2020
Stabilny poziom wydatków na pomoc społeczną i wsparcie dla rodziny w 2021 r. wiąże się z kontynuowaniem działań Gminy Kluczbork związanych z wsparciem materialnym dla mieszkańców. Niemniej, warto zauważyć, że w odniesieniu do 2020 r., zauważalny jest wzrost liczby dzieci. Znajduje to odzwierciedlenie w wartości wypłaconych świadczeń wychowawczych. Dla porównania można wskazać, że w 2020 r. na ten cel wydatkowano 29,8 mln zł podczas gdy w 2021 r. wydatki te wyniosły 30,1 mln zł. W 2021 r. dokonywano wypłaty świadczeń wychowawczych na podstawie wniosków złożonych w roku 2020. Rozpatrywano również wnioski na nowonarodzone dzieci.
43 369 226 zł
Wartość wypłaconych świadczeń społecznych
2 797 704 zł
Wydatki na bieżące utrzymanie OPS
1 102 253 zł
Wartość zadań związanych
z usługami opiekuńczymi
Wybrane świadczenia wsparcia socjalnego w 2021 r.
Przyczyny korzystania z pomocy społecznej w 2021 r.
Zakres pomocy społecznej obejmował zadania określone w ustawie o pomocy społecznej. Ośrodek Pomocy Społecznej wykonywał także zadania wynikające z innych aktów prawnych m.in. z ustawy o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych.
W 2021 r. wykonywanie najistotniejszych działań w zakresie pomocy społecznej można było pogrupować według pięciu obszarów:
systemu finansowego wsparcia rodzin;
pomocy w długotrwałej lub ciężkiej chorobie;
likwidacji barier funkcjonalnych dla osób niepełnosprawnych;
ograniczaniu skutków bezrobocia;
przeciwdziałaniu uzależnieniom.
Najczęściej występującymi powodami korzystania z pomocy społecznej w Kluczborku w 2021 r. były ubóstwo, długotrwała lub ciężka choroba oraz bezrobocie. Należy przy tym zaznaczyć, że rodzina mogła korzystać z pomocy z powodu różnych przesłanek jednocześnie (ta sama rodzina mogła być ujęta w tabeli w pozycjach ubóstwo, bezrobocie i długotrwała lub ciężka choroba). Aby uzyskać pomoc ze strony OPS rodzina lub osoba ubiegająca się o pomoc musi spełnić co najmniej dwie przesłanki tj. po pierwsze dochód osoby lub rodziny nie może przekroczyć kryterium ustawowego, po drugie musi wystąpić co najmniej jedna przesłanka, o której mowa w ustawie o pomocy społecznej.
Ośrodek Pomocy Społecznej wspiera osoby, które znalazły się w trudnej sytuacji życiowej. Dla porównania warto dodać, że w 2021 r. powody korzystania z pomocy społecznej były podobne do występujących rok wcześniej, choć zauważalny jest spadek liczby rodzin potrzebujących wsparcia w 2021 r. W 2021 r. świadczeniami pieniężnymi objęto 452 rodziny, a niepieniężnymi 268 rodzin. Pracę socjalną świadczono wobec 666 rodzin.
oŚRODEK POMOCY SPOŁECZNEJ
Obecna struktura organizacyjna Ośrodka Pomocy Społecznej jest odpowiedzią na diagnozowane na przestrzeni wielu lat potrzeby środowiska lokalnego, określone w oparciu o analizę i ocenę występujących zjawisk, powodujących zapotrzebowanie na różne formy wsparcia. Łącznie na realizację zadań z zakresu pomocy społecznej w 2021 r. OPS wydatkował blisko 52,2 mln zł, z czego większość środków pochodziła ze źródeł zewnętrznych (w głównej mierze w formie dotacji na realizację zadań zleconych).
W trakcie 2021 r. OPS kompleksowo realizował zadania własne oraz zadania zlecone z zakresu pomocy społecznej. Dodatkowo, pozyskano środki ze źródeł zewnętrznych w ramach ogłaszanych konkursów i programów tj. "Posiłek w szkole i w domu", "Asystent rodziny i koordynator pieczy zastępczej", "Asystent osobisty osoby niepełnosprawnej", "Opieka wytchnieniowa", "Wspieraj seniora", czy "Opieka 75+". Ponadto, w ramach prowadzonej działalności statutowej OPS w swojej bieżącej pracy realizował projekty socjalne i działania środowiskowe.
wybrane zadania realizowane w ramach pomocy społecznej i wsparcia rodziny w 2021 r.
Posiłek w szkole i w domu
Wsparcie dla mieszkańców Gminy Kluczbork polegało na zapewnieniu jednego gorącego posiłku dziennie osobom nie mogącym go przygotować we własnym zakresie ze względu na wiek, chorobę, niepełnosprawność, brak środków finansowych czy warunków do przygotowania posiłku.
Ośrodek Pomocy Społecznej realizował program w dwóch formach tj. w naturze w ramach przyznanego gotowego posiłku, a dla osób wymagających stosowania szczególnej diety w formie zasiłku celowego. Posiłki wydawano w placówkach oświatowych. Ogólny koszt Programu w 2021 r. wyniósł 168 tys. zł.
Opieka wytchnieniowa
Głównym założeniem Programu było odciążenie i wsparcie członków rodzin lub opiekunów w codziennych obowiązkach lub czasowego zastępstwa w sprawowaniu opieki nad osobą niepełnosprawną. Dzięki temu wsparciu, opiekunom osób niepełnosprawnych została zapewniona możliwość załatwienia niezbędnych spraw, regeneracji, kontaktów społecznych, czy po prostu odpoczynku.
Świadczenie przez Ośrodek Pomocy Społecznej usług opieki wytchnieniowej było realizowane w formie pobytu dziennego w miejscu zamieszkania osoby niepełnosprawnej. W 2021 r. na tą formę wsparcia przeznaczono 19 tys. zł.
Wspieraj seniora
Program realizowany był przez cały 2021 r. jako kontynuacja działań rozpoczętych w 2020 r. Z usługi wsparcia mogły skorzystać osoby w wieku 70 lat i więcej, które zgłosiły potrzebę wsparcia bezpośrednio do Ośrodka Pomocy Społecznej w Kluczborku. W ramach bezpośredniej pomocy w miejscu zamieszkania, program pozwalał na wykonanie zakupów, zrealizowanie recept, czy dostarczenie ciepłego posiłku. Ogólny koszt programu w 2021 r. wyniósł 115 tys. zł.
Jadłodzielnia Kluczbork
Rok 2021 był pierwszym, w którym na terenie Gminy Kluczbork działała lodówka społeczna, która służy stworzeniu możliwości do przeciwdziałania marnowaniu jedzenia. Zlokalizowano ją na targowisku przy ul. Moniuszki. Lodówka jest dostępna od poniedziałku do piątku w godz. 7:00-18:00 oraz w soboty w godz. 7:00-14:00. Idea działania polega na stworzeniu mieszkańcom Kluczborka możliwości podzielenia się jedzeniem z osobami potrzebującymi.
Ośrodek Pomocy Społecznej regularnie zachęca mieszkańców gminy do tego, żeby zamiast wyrzucać nadmiar jedzenia, dzielić się nim z każdym, kto tego potrzebuje. Działanie Jadłodzielni Kluczbork jest również połączone z akcją informacyjną na temat przeciwdziałania marnowaniu żywności.
Pomysł opisywanego rozwiązania został przedstawiony ze strony Stowarzyszenia Klucz do Rozwoju. Z kolei Gmina Kluczbork zapewniła przyłączenie lodówki do sieci oraz pokrywa koszty energii elektrycznej.
Asystent osobisty osoby niepełnosprawnej
W 2021 r. Ośrodek Pomocy Społecznej kontynuował realizację zapoczątkowanego w 2020 r. programu Asystent osobisty osoby niepełnosprawnej. Celem programu było zapewnienie dostępności do usługi asystenta tj. wsparcia w wykonywaniu codziennych czynności oraz funkcjonowaniu w życiu społecznym osób niepełnosprawnych. Dzięki pozyskaniu wsparcia finansowego z Solidarnościowego Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych, w zakresie świadczenia usług asystenckich, w wykonywaniu codziennych czynności oraz funkcjonowaniu w życiu społecznym, pracownicy Ośrodka Pomocy Społecznej mogli zapewnić osobom niepełnosprawnym dedykowaną opiekę. Uczestnicy otrzymali wsparcie przy wykonywaniu codziennych czynności, funkcjonowaniu w życiu społecznym (umożliwienie zaangażowania osób niepełnosprawnych w wydarzenia społeczne, kulturalne, rozrywkowe, sportowe itp). Wdrożenie powyższych działań miało wpływ na ograniczenie skutków niepełnosprawności, przeciwdziałanie dyskryminacji i wykluczeniu społecznemu, stymulowanie osób z ograniczoną sprawnością do podejmowania aktywności. W 2021 r. na tą formę wsparcia przeznaczono 87 tys. zł.
ŚRODOWISKOWY DOM SAMOPOMOCY
Na terenie gminy funkcjonuje Środowiskowy Dom Samopomocy w Kluczborku z filią w Kuniowie. Obszarem działania jest powiat kluczborski. Działalność ŚDS finansowana jest ze środków na zadania zlecone z zakresu pomocy społecznej przekazywanych przez Wojewodę oraz środków własnych gminy. ŚDS posiada dwa odrębne budynki. Ośrodki ogółem posiadają 86 miejsc (dotowanych), w tym w Kluczborku 36, natomiast w Kuniowie 50. Uczestnicy z terenu Gminy Kluczbork na zajęcia dowożeni są 2 samochodami, będącym na wyposażeniu ŚDS oraz busami z Administracji Oświaty w Kluczborku (koszt dowozu pokrywany jest ze środków gminy).
Celem działalności jednostki jest przede wszystkim zapewnienie dziennego wsparcia dla osób wymagających pomocy z uwagi na posiadane niepełnosprawności. Najważniejsze zadania domu są związane działaniami wspomagająco-aktywizującymi, które dotyczą zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych, dążenia do usamodzielnienia oraz integracji społecznej, w szczególności poprzez organizację szerokiego zakresu treningów oraz pomocy w sprawach życia codziennego.
Działania podejmowane w 2021 r. przez pracowników Środowiskowy Dom Samopomocy w Kluczborku pozwoliły na realizację wyznaczonego planu pracy oraz harmonogramu imprez integracyjnych. Pomimo trwania stanu epidemii, starano się zapewnić systematyczny dostęp do terapii zajęciowej oraz treningów poprawiających funkcjonowanie podopiecznych, które zakresem obejmowały:
funkcjonowanie w codziennym życiu;
komunikację i umiejętności interpersonalne;
umiejętności spędzania czasu wolnego;
terapię zajęciową;
edukację zdrowotną;
poradnictwo psychologiczne;
rehabilitację ruchową;
zajęcia edukacyjno-poznawcze;
pomoc w załatwianiu spraw urzędowych;
współpracę z rodziną;
integrację uczestników;
przygotowanie do podjęcia zatrudnienia.
W roku 2021 ogółem objęto wsparciem 111 osób w tym 74 osoby z Gminy Kluczbork
Szczegółowe dane dotyczące udzielanej pomocy, zostały przedstawione w Sprawozdaniu za rok 2021 z Działalności Środowiskowego Domu Samopomocy.
zdrowie
Ochrona zdrowia to sektor, który często nie charakteryzuje się wysokimi wydatkami, ale pomimo tego, zakres realizowanych zadań pozostaje zróżnicowany. Podstawowe obowiązki gminy w tym zakresie zostały zawarte w ustawie o samorządzie gminnym, która wskazuje, iż zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy, wśród których uwzględnia się m.in. sprawy ochrony zdrowia. Jednakże szczegółowe kompetencje określają także inne akty prawne, w szczególności ustawy, które dotyczą przedsięwzięć związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych oraz przeciwdziałaniem narkomanii.
Corocznym przedsięwzięciem realizowanym przez gminę były zadania określone w ramach programu rozwiązywania problemów alkoholowych oraz przeciwdziałania narkomanii. W założeniu uwzględniał on tworzenie warunków przeciwdziałających problemom związanym z uzależnieniami i przemocą w rodzinie, a także działania na rzecz ograniczenia dostępności do alkoholu oraz profilaktykę uzależnień zarówno wśród dzieci, młodzieży, jak i dorosłych.
Łączne wydatki w ochronie zdrowia w 2021 r. wyniosły blisko 900 tys. zł, w tym najwyższą kwotę wydatkowano w zakresie przedsięwzięć dotyczących profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. W głównej mierze skupiały się one na zwiększeniu dostępności do instytucji wspomagających proces leczenia oraz rehabilitacji osób nadużywających substancji psychoaktywnych i ich rodzin, a także na poprawie skoordynowanych działań profilaktycznych, informacyjnych, edukacyjnych i szkoleniowych. Pozwoliło to m.in. na zapewnienie funkcjonowania Świetlicy Terapeutyczno-Wychowawczej "Parasol" .
programy ochrony zdrowia
W 2021 r. kontynuowane były działania związane z realizacją programów ochrony zdrowia w zakresie szczepień profilaktycznych przeciwko Meningokokom Grupy C (dotowany z budżetu gminy program powiatowy) oraz profilaktyki zakażeń wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV). Efektem realizacji powyższych działań było:
szczepienia przeciw Meningokokom Grupy C - skorzystało 135 dzieci 6-letnich;
szczepienia przeciw HPV - skorzystało 150 dziewczynek z rocznika 2008.
Stypendia dla medyków
W 2021 r. Gmina Kluczbork uruchomiła program stypendialny dla przyszłych lekarzy, pielęgniarek i ratowników medycznych. Do programu zgłosiło się 7 studentów. Wszyscy spełnili wymogi formalne i uzyskali stypendium Burmistrza Kluczborka. Wśród nich jest 3 przyszłych lekarzy i 4 pielęgniarki. Spośród stypendystów 4 osoby to mieszkańcy Gminy Kluczbork, a 3 osoby pochodzą z innych części kraju. Podpisanie umów miało miejsce w środę, 29 września 2021 r. i tego samego dnia, podczas sesji Rady Miejskiej w Kluczborku dokonano symbolicznego wręczenia stypendiów trzem stypendystom, którzy mieli możliwość dotarcia do Kluczborka. Przyszli medycy, po zakończeniu edukacji podejmą pracę w szpitalu powiatowym w Kluczborku Powiatowe Centrum Zdrowia S.A. w Kluczborku.
Przebieg AKCJI SZCZEPIEŃ
Rok 2021 był kolejnym, w którym mieszkańcy Gminy Kluczbork zmagali się z epidemią choroby COVID-19. Z tego względu, podjęto realizację działań zmierzających do zapewnienia mieszkańcom dostępności do usług w zakresie profilaktyki i promocji zdrowia. W związku z realizacją Narodowego Programu Szczepień Ochronnych przeciwko wirusowi SARS-CoV-2 w 2021 r. na terenie Gminy Kluczbork dostępne były punkty, w których wykonywano szczepienia przeciwko COVID-19.
Działania burmistrza, radnych oraz pracowników gminnych instytucji skupiały się na stworzeniu możliwości do zaszczepienia przeciw COVID-19 oraz zaangażowania w akcję promocyjną szczepień przeciw COVID-19. W ramach podjętych wysiłków, Gmina Kluczbork włączyła się w przygotowanie, uruchomienie i funkcjonowanie Punktu Szczepień Powszechnych. Ponadto, gmina pomagała w realizacji zadań związanych z transportem osób mających trudności w samodzielnym dotarciu do punktów szczepień przeciwko wirusowi SARS-CoV-2.
Efektem wszystkich podjętych działań było zajęcie przez Gminę Kluczbork, 2. miejsca w powiecie kluczborskim w ramach rządowego konkursu "Rosnąca Odporność". Dzięki temu, budżet gminy został zasilony nagrodą pieniężną w wysokości 500 tys. zł.
53% zaszczepionych w pełni w 2021 r.
1. miejsce w powiecie kluczborskim w kategorii największej liczby zaszczepionych mieszkańców
Na rzecz ochrony zdrowia, w 2021 r. podjęte zostały również inne działania obejmujące współpracę z organizacjami pozarządowymi. Dzięki temu kontynuowano realizację zadań z zakresu ochrony i promocji zdrowia w tym działalności leczniczej w rozumieniu ustawy o działalności leczniczej.